|
қариндошларнинг ҳаммасидан баб-баробар олинади. Лекин қодиридан олинади, ожизидан олинмайди. Хун ҳақи ўлдирилганнинг меросхўрларига берилади. Ота томондан қариндошларига ундан ҳеч нарса тегмайди. Жобирнинг юқорида зикр қилинган ҳадисида шундай дейилган:
«فَقَالَ عَاقِلَةُ الْمَقْتُولَةِ: مِيرَاثُهَا لَنَا, فَقَالَ: رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لاَ, مِيرَاثُهَا لِزَوْجِهَا وَوَلَدِهَا»
«Шунда ўлдирилганнинг ота томондан қариндошлари: «Унинг мероси бизга бўладими?» деб сўрашган эди, Пайғамбар с.а.в.: «Йўқ, унинг мероси эри билан боласига тегади», деб жавоб бердилар».
Ҳомиланинг хун ҳақи
Ҳомиладор аёл урилса ва натижада ҳомиласи тушиб кетса, ўлган, ўлмаганидан қатъий назар урган одам хун ҳақи тўлайди. У бир қул ёки бир чўридан иборат бўлади. Тополмаса, ўнта туя беради. Муғийра ривоят қилади:
«أَنَّ امْرَأَةً ضَرَبَتْ ضَرَّتَهَا بِفُسْطَاطٍ فَقَتَلَتْهَا وَهِيَ حُبْلَى, فَأُتِيَ بِهَا إلىَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَضَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى عَصَبَةِ الْقَاتِلَةِ بِالدِّيَةِ وَفِي الْجَنِينِ غُرَّةً, فَقَالَ عَصَبَتُهَا: أَتَدِي مَنْ لا طَعِمَ وَلا شَرِبَ وَلا صَاحَ و لا اسْتَهَلَّ, فَمِثْلُ ذَلكَ يُطَلُّ, فَقَالَ: سَجْعٌ مِثْلَ سَجْعِ الْأَعْرَابِ»
«Бир аёл кундошини чодирда уриб, ўлдириб қўйди. Ўлган ҳомиладор эди. Пайғамбар с.а.в.нинг олдиларига уни олиб келишганида, қотиланинг асаба (қариндош)ларига ҳомила учун бир қул ёки чўридан иборат бўлган хун ҳақини ҳукм қилдилар. Шунда улар: «Емаган, ичмаган, йиғламаган, қичқирмаган нарсага хун ҳақи оласизми? Бундайларга ҳеч нарса берилмайди», дейишди. Бунга жавобан Пайғамбар с.а.в.: аҳробийларнинг сажига ўхшаган саж бўлдику», деб қўйдилар». Ибн Аббос Ҳамал ибн Моликнинг қиссаси хусусида шундай ривоят қилади:
«فَأَسْقَطَتْ غُلاَمًا قَدْ نَبَتَ شَعْرُهُ مَيِّتًا, وَمَاتَتِ الْمَرْأَةُ, فَقَضَى عَلَى الْعَاقِلَةِ الدِّيَةَ, فَقَالَ عَمُّهَا: إِنَّهَا قَدْ أَسْقَطَتْ يَا نَبِيَّ اللَّهِ غُلاَمًا قَدْ نَبَتَ شَعْرُهُ, فَقَالَ أَبُو الْقَاتِلَةِ: إِنَّهُ كَاذِبٌ, إِنَّهُ وَاللَّهِ مَا اسْتَهَلَّ وَلاَ شَرِبَ فَمِثْلُهُ يُطَلُّ, فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: أَسَجْعُ الْجَاهِلِيَّةِ وَكَهَانَتَهَا؟ أَدِّ فِي الصَّبِيِّ غُرَّةً»
138-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222